De vijfde opstart van Radio Caroline

Voor Engeland was het de Ier Ronan O'Rahilly die als eerste met het idee kwam om commerciële radio te beginnen vanaf een zendschip. Hij werd daarbij geïnspireerd door het succes van Radio Veronica voor de Nederlandse kust. Nadat zijn idee werkelijkheid was geworden, volgden vele andere succesvolle en minder succesvolle zeezenders die alle op hun manier een stukje radiogeschiedenis schreven. Het gebeuren maakte deel uit van een opstand tegen overheden, die in zowel Engeland als in Nederland — om maar twee duidelijke voorbeelden te noemen — geen inbreuk wilden op het publieke omroepbestel. In beide landen werd de opstand uiteindelijk onderdrukt. In Engeland werd in augustus 1967 een wet van kracht waarbij de zeezenders als het ware werden verboden. Radio Caroline ging echter door tot maart 1968, toen financiële problemen een einde maakten aan wat achteraf de eerste periode van het station kan worden genoemd. Radio Caroline slaagde er namelijk in om terug te komen.

In 1970 nam RNI een aantal weken lang de naam aan van Radio Caroline gedurende een campagne ter ondersteuning van de Conservatieve Partij tijdens de Brits verkiezingen. We kunnen dat moeilijk rekenen als een officiele nieuwe start. Dat is wel het geval toen Radio Caroline zich in september 1972 opnieuw liet horen. Het was het begin van een tweede periode die zou doorlopen tot maart 1980, toen het toenmalige zendschip, de MV Mi Amigo, voor de Britse kust zonk. Het was overigens voor het radiostation een tijdperk met veel vallen en opstaan.

In 1983 was Radio Caroline weer terug en daarmee werd de derde periode een feit. Uitzendend vanaf een nieuw schip, de MV Ross Revenge, met sterke zenders, was het station ver te beluisteren. Net als in de jaren zeventig werd het station ondersteund door Nederlanders en Vlamingen, die wel geld wilden investeren in ruil voor een tweede station op het zendschip. Ondanks dat de autoriteiten in augustus 1989 illegaal ingrepen en een tijdelijk einde maakten aan de uitzendingen, kwam het station nog enige tijd terug in de ether totdat een stranding andermaal een einde maakte aan een tijdperk.

De vierde start wil ik toewijzen aan de pogingen van Peter Moore, de stationmanager sinds 1987, bij het runnen van de diverse kortstondige uitzendingen vanaf verschillende locaties in Engeland. Hierbij werden onder de zogenaamde Restricted Licences, afgegeven door de Britse Radio Authority, telkens gedurende 28 dagen lang uitzendingen verzorgd. Ook via diverse satellietprojecten heeft Moore aangetoond, dat er nog een toekomst was voor een dergelijke opzet, hoewel zeer kleinschalig en met een team van louter vrijwilligers en een beperkt luisterpubliek.

De vijfde start was dan op 26 januari 2002 en wel legaal in Nederland. Vanuit een studio in Harlingen worden de programma's verspreid op de kabelnetten van Essent in Noord- en Oost-Nederland, terwijl ook UPC op haar deel van het Friese kabelnet de programma's verzorgt. Een grote schare zakelijke relaties, medewerkers en persvertegenwoordigers waren om elf uur in de ochtend aanwezig bij de officiële opening. Een aantal duikers kwam rond die tijd aan bij het party-schip dat voor de festiviteiten was ingehuurd. Hun taak was om iets, dat blijkbaar vermist was, op te duiken. Nadat ook nog eens een politiemotor en politieauto met loeiende sirenes bij het schip waren gearriveerd als escorte van een soort onderwereldfiguur in een Rolls Royce, werd het opgedoken object overgedragen. Het bleek een oude stereoset, die vervolgens werd aangesloten aan een "kabel". Met deze act was Radio Caroline Nederland een feit.

Kort daarop, om twaalf uur in de middag, namen de uitzendingen een aanvang met Sietse Brouwer, de initiator van Caroline Nederland. Tijdens een toespraak stelde hij dat het niet om een aparte organisatie gaat, maar dat de Nederlandse activiteiten en die van de Engelse organisatie — satelliet en internetuitzendingen — gezien moeten worden als één organisatie. Caroline Nederland is juridisch gezien wel een aparte onderneming, aangezien voor dit doel in Nederland een BV is opgericht. De eerste twee platen die werden gedraaid, benadrukten de continuïteit. Het waren twee typische Caroline songs: "All You Need Is Love" van The Beatles en — heel toepasselijk — "Fool If You Think It's Over" van Chris Rea.

Of er toekomst is voor Caroline Nederland zal moeten blijken. Kabelradio beperkt het luisterpubliek. Op een kabelstation kan men immers niet afstemmen op het werk of in de auto. Slechts de huiskamer en andere plekken binnen het huis vallen binnen het bereik van deze nieuwe poging van Radio Caroline. Duidelijk valt in de eerste programma's te merken dat men vooraf wel gezorgd heeft voor enige financiële ondersteuning, middels bedrijven die de organisatie sponsoren en zorgen voor advertenties. Een goede zaak, aangezien dit bij diverse eerdere pogingen aanvankelijk node werd gemist. Ook met de deejays zit het dit keer wel goed. Onder de aanwezige deejays, die de moeite hadden genomen uit diverse landen over te komen, troffen we onder meer Andy Brookes en Chris Kennedy — die beiden eerst de boot naar Nederland hadden gemist. Verder waren er Graham Gill, Steve Gordon, Graham L. Hall, Dave Forster, Rob Ashard en Barry James. Zij allen en anderen zullen in de toekomst verantwoordelijk zijn voor de presentatie van de Caroline-shows, die niet alleen LP-tracks maar ook andere muziek uit de pophistorie en rockmuziek zullen brengen. Uiteraard met de van Caroline bekende boodschap van "Loving Awareness". Want daar, aldus Sietse Brouwer, had Ronan O Rahilly een en andermaal op aangedrongen.

De bijeenkomst was er een van tevredenheid dat het dan eindelijk zo ver was dat een station, dat wereldwijd bekend is en al veertig jaar actief, een langdurige legale status heeft verworven. Een status die de Britse autoriteiten het station naar mijn mening al jaren geleden had moeten geven, net zoals Nederland Veronica in 1975 een legale status verschafte. Grote afwezigen tijdens de opening waren Ronan O'Rahilly en Peter Moore. O'Rahilly heeft de laatste decennia vaker de achtergrond opgezocht en dit is, volgens Sietse, een onderdeel van de mystiek die bij deze legendarische Ier behoort.

Het ontbreken van Peter Moore als stationmanager van de Caroline-organisatie moet echter als dé blunder van deze dag worden gezien. Niet dat het aan Sietse Brouwer en zijn team ligt. Ook ik heb persoonlijk nog een tweetal pogingen ondernomen om Moore te overtuigen dat zijn aanwezigheid noodzaak was op deze openingsdag. Moore vond het echter belangrijker om het weekend met zijn vriendin door te brengen in Noord-Londen. Je vraagt je dan af waar de band met het station is gebleven en daarmee kan ook duidelijk aangegeven worden dat Moore meer en meer Caroline ziet als een speeltje waar zijn naam aan verbonden is.

Nee, wat mij betreft mag Peter Moore, hoewel hij veel voor de organisatie betekent heeft, wel meer naar de achtergrond verschuiven. Voor zijn positie is behoefte een meer krachtige figuur die in ieder geval in staat is de satelliet-service als een gedegen station neer te zetten. In dat verband is de naam van Bob LeRoi al eens gevallen. Moore is echter persoonlijk bevreesd voor zijn positie. Hij ziet LeRoi als een aardige man maar vindt hem niet geschikt voor Radio Caroline. Naar mijn idee ten onrechte, want juist LeRoi zou de individuen, die nu bij het station in Engeland actief zijn, op één lijn kunnen krijgen en een echte Radio Caroline kunnen creëren.

Wat betreft de organisatie en de programma's van Radio Caroline Nederland, in eerste instantie niet anders dan "chapeau" voor Sietse en zijn team. Het station opende met een goede promotie en een op het oog goede organisatie. Hopelijk komt daar nog een schat aan adverteerders bij, zodat de organisatie in de toekomst de ruimte krijgt om nog veel meer aansluitingen te realiseren op de diverse kabelnetten. Wat veel radioluisteraars vergeten is namelijk, dat er aan de kabelmaatschappijen veel geld dient te worden betaald om überhaupt te worden toegelaten op een kabelnet. Luisteraars buiten Noord- en Oost-Nederland hoeven echter niet verstoken te blijven van de uitzendingen. Spoedig zal men het programma van het nieuwe Radio Caroline Nederland ook kunnen beluisteren via twee internetstreams, waarbij per stream 360 mensen tegelijk kunnen luisteren.