volume 4
januari 2002

"We moesten soepel, snel en gladjes overkomen"

Een interview met offshore-deejay Roger "Twiggy" Day

door Jelle Boonstra en Hans Knot

Roger Day leunt achterover bij het interview op de Radiodag

Al sinds 1978 komen elk jaar een paar honderd mensen uit Engeland, België, Frankrijk, Duitsland en Nederland bijeen op de jaarlijkse radiodag, die wordt georganiseerd door de Stichting Media Communicatie en het Freewave Media Magazine. Deze jaarlijkse bijeenkomst in Amsterdam trekt niet alleen mensen die geïnteresseerd zijn in de radiogeschiedenis maar ook velen die sinds de jaren zestig van de vorige eeuw van het "radiomaken" hun vak hebben gemaakt. Tot die laatste categorie behoort ook Roger "Twiggy" Day, die in maart vorig jaar op de Radiodag acte de présence gaf. Bij die gelegenheid stelden Jelle Boonstra en Hans Knot hem een aantal vragen over zijn loopbaan als radio-deejay, die in 1966 begon bij Swinging Radio England in 1966 en tot op heden voortduurt.

Over de Britse zeezenders hoef je Roger Day niets te vertellen. Hij weet er alles van, want op het hoogtepunt van de zeezenderperiode hij werkte liefst vijf jaar lang — van 1966 tot eind 1970 — voor niet minder dan drie van die stations. Geboren op 29 maart 1945 in Cheltenham, in het Britse graafschap Gloucestershire, begon Day zijn loopbaan in 1966 aan boord van de MV Laissez Faire als deejay voor Swinging Radio England — ook bekend als BOSS Radio — en bleef daar tot het eind van dat station. Direct daarna, in november 1966, ging hij aan de slag bij Radio Caroline op de MV Mi Amigo, waar hij bekend werd als Roger "Twiggy" Day, "your thinner record spinner." Hij verliet Caroline net voordat de Britse Marine Offences Act op 14 augustus 1967 van kracht werd. Hij veranderde echter van gedachten en besloot samen met een aantal collega's zoals Ross Brown, Robbie Dale, Carl Mitchell and Johnny Walker, toch door te gaan. Hij was ook de laatste dag nog aan boord van de MV MI Amigo toen het schip door een zeesleper het Nederlandse Wijsmuller werd weggesleept, omdat dat bedrijf al lange tijd niet was betaald voor zijn tenderdiensten.

Roger Day zingt mee op Swinging Radio England (1966)

Daarna werkte Roger Day bij Radio Luxembourg, totdat toch de zee weer riep en hij in 1970 aan het werk ging bij Radio Northsea International op de MEBO II. Daar fungeerde hij als hoofd van een deejay-team met namen als Andy Archer, Carl Mitchell, Johnny Scott en Alan West. Nog geen maand nadat de eerste uitzendingen waren gestart, besloten de Zwitserse eigenaren dat de MEBO II haar ligplaats voor de Nederlandse kust zou verruilen voor een plekje voor de kust van Clacton on Sea. Day werd nog datzelfde jaar ontslagen, vlak nadat RNI haar naam had veranderd in Radio Caroline en een actie had gestart om de Constervatieve Partij te steunen bij de Britse verkiezingen van juni 1970. Sinds die tijd is Day te horen geweest op een reeks van lokale Britse radiostations. Hij is een van de weinige Engelse deejays uit de zeezenderperiode waarvan gezegd kan worden dat hij nooit voor de BBC heeft gewerkt. Tegenwoordig leidt hij de "Roger Day Broadcast Services" en fungeert hij als "managing director" van Fusion Radio, een bedrijf waaronder meerdere lokale commerciële stations ressorteren. Hij is ook betrokken bij de voorbereidingen voor een nieuw langegolf-radiostation op het eiland Man.

Foto rechts: de bevoorrading van het zendschip

Je hebt het allemaal meegemaakt en je was aanwezig bij enkele belangrijke keerpunten in de zeezendergeschiedenis. We zullen daar het en en ander over vragen, maar we beginnen met de bekende hamvraag: hoe raakte je geïnteresseerd in de radio?

Waar ik als eerste door getroffen werd, waren de uitzendingen van Radio Veronica. Ik wist niet wat het was, waar het vandaan kwam en zelfs niet dat de programma's vanaf een schip werden uitgezonden. Ik woonde in Zuid-Oost-Engeland en Radio Veronica kwam daar keihard binnen. Er vielen toen nog geen echte Britse radiostations te beluisteren, uitgezonderd dan Radio Luxembourg. Luxembourg en Veronica lieten veel muziek horen en dat was prachtig vergeleken met de programma's die in die tijd via de BBC tot ons kwamen. Pas veel later, in de tijd dat ik zelf voor een radiostation ging werken, hoorde ik dat Radio Veronica haar programma's ook vanaf een zendschip verzorgde. Op school had ik trouwens de bijnaam Jukebox Joe vanwege mijn bezetenheid met radio.

Wat de Engelse radio in die tijd bracht, verschilde compleet met de programmering van Radio Luxembourg en Radio Veronica?

Op de Britse radio waren per week maar twee programma's waarin grammofoonplaten werden gedraaid. En, toen ik eenmaal Radio Luxembourg had ontdekt, dacht ik dat een dergelijke job ook wel leuk voor mijzelf zou zijn, daar ik weg was van muziek. Ik was toen een jaar of dertien en ik wist echt niet hoe je iets dergelijks moest aanpakken. Op een bepaald moment ben ik in mijn slaapkamer gaan repeteren met gebruik van een microfoon en een taperecorder. Een zielig persoontje eigenlijk!

Toen de zeezenders er eenmaal waren, was dat het moment waarop je besloot om te gaan solliciteren als deejay?

Ik hoorde Radio Caroline voor het eerst op mijn verjaardag in 1964 terwijl ik langs het strand in Margate, waar ik destijds woonde, aan het wandelen was. Ik had in de krant al gelezen dat er een dergelijk station zou komen en ik moet zeggen: het was het mooiste verjaardagsgeschenk dat ik ooit heb gehad. Wist ik veel, dat ik er ooit zelf zou komen te werken. Ik droomde er toen alleen maar van.

In 1966 startte een groep van Britse, Amerikaanse en Canadese zakenlui twe radiostations op de MV Laissez Faire: Swinging Radio England en Britain Radio. Hoe raakte je daar bij betrokken?

Ik stuurde auditietapes naar zowel Radio Caroline als Radio London, en ik werd, als zoveel anderen voor mij, afgewezen. Op een dag ontmoette ik Dave Cash, die voor Radio London werkte, en ik vroeg hem hoe groot de kans was dat ik een baan op een van de schepen zou kunnen krijgen. Hij vertelde me dat die kans bijna nul was, aangezien ik geen ervaring had. Hij wees me echter tegelijk op de komst van een nieuw station. Dat zou gerund worden door een aantal Amerikanen en Dave wist dat ze net per vliegtuig uit Amerika waren aangekomen en dat ze logeerden in het Hilton Hotel in de wijk Mayfair in Londen. Het was Dave die me voorstelde om naar het hotel te gaan en die Amerikanen persoonlijk op te zoeken. Dus besloot ik er, samen met mijn vriendin, heen te gaan. Ze vroegen wat ik van hen wilde, en ik vertelde dat ik een baan wilde bij het station. En, aangezien ik de eerste Engelsman was die zich meldde, vonden ze het redelijk dat ik een baan zou krijgen. Ze wisten niet eens of ik als deejay goed of slecht was of iets daartussenin.

Alan Black brengt het nieuws op Swinging Radio England "in the public interest" (1966)

Enkele van de andere deejays op Britain Radio waren Brian Tilny en Colin Nicol. Ik hoorde ooit dat Brian totaal geen ervaring had met radio ...

Nee, Brian had ervaring opgedaan als omroeper bij bingo-spelletjes. Prachtige kwalificatie natuurlijk. Zelf was ik accountant geweest, terwijl Johnnie Walker ervaring had als autoverkoper. Ik denk dat ze juist ons hebben gekozen omdat we geen ervaring hadden. Eigenlijk wensten de Amerikanen geen Britse deejays met ervaring, omdat ze die vorm van radio-maken gewoon heel slecht vonden. We moesten soepel, snel en gladjes overkomen bij het luisterpubliek. Het moest een verkoopachtige manier van radio zijn. En de Amerikanen probeerden ons dat zo goed mogelijk te leren. Ik moet ook bekennen dat ik blij ben dat ik nooit de slechte gewoontes van de Britse stijl van radio-maken heb aangeleerd.

De Amerikaanse stijl van radio-maken werd in Engeland geïntroduceerd door Radio London. Swinging Radio England zou op dat punt nog en stapje verder moeten gaan. Moesten jullie, net zoals de deejays van Radio London, ook naar Amerikaanse opnamen luisteren om te leren hoe het moest?

Jazeker, wij moesten luisteren naar opnamen van WFUN in Miami. Tot op dat moment had ik nog nooit Amerikaanse radio gehoord en ik vond het fantastisch en bovendien wilden ze ook nog eens dat we ook precies zo als de deejays van WFUN over zou komen via de radio. Naar mijn mening is Swinging Radio England daarom ook nog steeds één van de beste radiostations die er ooit in Europa zijn geweest.

Britain Radio en Swinging Radio England waren het geesteskind van enkele van de Texaanse financiers van Radio London, die bij dat station buitenspel waren gezet. Was het bij de stafleden bekend dat jullie directeur, Don Pierson, eerder betrokken was geweest bij Radio London?

Nee, dat was niet bekend en ik kwam er zelf ook pas later achter dat hij betrokken was geweest bij de opzet van Radio London en dat ze hem achteraf hadden bedonderd.

Het schip was officieel eigendom van Pier-Vick Ltd, dat geleid werd door Don Pierson, Bill Vick, algemeen-manager Jack Curtis en programmaleider Ron O'Quinn. Heb je Bill Vick of Don Pearson ooit zelf op het zendschip gezien?

Bill Vick niet al te vaak, maar Don Pierson kwam bijna altijd langs. Hij nam dan ook altijd zijn vrouw mee en iedere keer vroeg hij ons "The Yellow Rose of Texas" te spelen, wat totaal afweek van de muziek die we normaal gesproken op het station draaiden. Hoewel, op Britain Radio lag dat natuurlijk anders. Beide waren prachtige types, precies zoals je ze tegen komt als je Dallas bezoekt. Bovendien, als ze iets wensten te kopen dan gebeurde dat gewoon, dus financieel zaten ze er erg goed voor.

Was er ook sprake van een culturele kloof tussen jullie en de Amerikanen?

De Amerikanen begrepen ons soms totaal niet, waar tegenover stond dat wij hen ook niet begrepen. Tot grote ergernis overigens van de Amerikaanse deejays, die gewend waren om heel professioneel te werken en die op dat punt ook al jarenlange ervaring hadden binnen de wereld van de Top-40-radio. Ze waren absoluut betere deejays dan Johnnie, Brian, Colin en alle anderen — inclusief ikzelf — ooit zijn geworden. Maar, wie kreeg alle post aan boord? Wij en dat was heel simpel omdat wij de Britten waren aan boord van het zendschip. Het Britse publiek reageert nu eenmaal wereldvreemd op buitenlanders en dus kregen wij post en de Amerikanen bijna niet.

Foto links: Roger Day op Swinging Radio England

Hoe waren de condities aan boord van het zendschip de MV Laiissez Faire, toen je er voor de eerste keer kwam?

Het schip was bij lange na niet klaar, toen men voor de Britse kust kwam te liggen. De eerste plek waar ik heb geslapen, was de messroom. Daar stond onder meer een grote vrieskast. Je moet weten dat de MV Olga Patricia, zoals de boot eerst heette, dienst had gedaan als transportschip voor het Amerikaanse leger. Het vervoerde de dode militairen vanuit Vietnam. We waren er dan ook heilig van overtuigd, dat er aan boord van het schip spoken ronddwaalden. Hoewel, het waren wel heel vriendelijke spoken. Ik heb trouwens ook nog in de wc en in de badkamer geslapen en vlak voor mijn vertrek bij het station, zijn ze uiteindelijk nog begonnen met het bouwen van cabines.

Jij deed vooral programma's voor Swinging Radio England. Heb je ook programma's gepresenteerd op Britain Radio, dat immers vanaf heztzelfde schip de lucht inging?

Jazeker, maar ik denk niet dat daar nog opnamen van op band bestaan. Godzijdank niet, moet ik daarbij zeggen. Ik was een fan van rock-n'-roll en hield er totaal niet van om met zo'n ingehouden stem te moeten zeggen: "Hello this is Britain Radio."

Roger Day presenteert zijn programma op Swinging Radio England (1966)

Er is al veel gezegd en geschreven over het concept van BOSS Radio. Ik denk niet dat dit in die tijd echt werd begrepen in Europa, of wel?

Nee, niet echt. De Amerikaanse initiatiefnemers hoorden Radio Caroline en Radio London en vonden beide stations waardeloos. Ze wisten dat ze het beter konden doen, en daar was ik het roerend mee eens. Inderdaad was datgene Radio London en Radio Caroline deden, veel te langzaam en vervelend. Wij hadden snelheid, maar ik denk dat het allemaal te vroeg kwam. Ik denk minstens tien jaar voordat de Britten er echt rijp waren. En dat is dan ook tegelijk de reden dat we nooit een massapubliek hebben kunnen trekken. Ook hebben ze een aantal foute beslissingen genomen op het gebied van de gekozen frequenties, maar ik moet stellen dat ik het tot op de dag van vandaag nog steeds een goed station vind.

Het schip was uitgerust met een Carousel installatie. Was die moeilijk te bedienen?

Swinging Radio England was een van de allereerste stations die geautomatiseerd werd. Natuurlijk komen we dat de laatste jaren meer en meer tegen. Maar ik heb het hier wel even over het jaar 1966. Ik heb avonden en nachten lang in de studio gezeten om naar het ding te kijken voor het geval er iets mis ging. En altijd maar weer wachten op die aankondiging: "This is Britain radio."

Het verhaal gaat, dat Swinging Radio England een reclamebureau had ingehuurd dat eerder alleen nog maar reclame had verkocht aan bioscopen ...

En het bureau was uiteraard voor ons ook niet bepaald succesvol. Dat was één van de vele foute beslissingen die de leiding in die periode heeft genomen.

The deejays van Radio Britain moesten het nieuws doen op Swinging Radio England en omgekeerd. Was het voor jou moeilijk om het nieuws te lezen?

Ja, ik ben geneigd om geintjes te maken bij het nieuws. Ik heb nog steeds last van die gewoone. We moesten over een instrumentale jingle heen praten waarbij we het enorme tempo van de muziek probeerden bij te houden met het nieuwslezen. Ook de weer-jingle was prachtig, want het betrof een soort van aftelling naar 1, gevolgd door een dikke explosie. Ik was in het begin zo opgewonden bezig dat ik bij 8 al klaar was met het weerbericht.

Foto rechts: De carousel-machine van Swinging Radio England

Vertel eens iets meer over de verschillende muzieksoorten die op beide stations, Swinging Radio England en Britain Radio, werden geprogrammeerd in verhouding tot de andere stations.

Wij draaiden de muziek op Swinging Radio England vaak veel eerder. Een boel van de muziek op het station was Amerikaans en we waren altijd de eersten met het nieuwe materiaal uit de Motown-stal. Heel veel jongeren vonden ons daardoor juist erg goed. Tja, en veel Beach Boys natuurlijk. Was ook fantastisch en we waren iedereen iedere keer weer voor. Het probleem was echter dat we te snel de platen weer uit onze playlist lieten vallen, vaak voordat ze in Engeland waren uitgebracht. In muzikaal opzicht waren we erg snel bij de tijd. We maakten ook gebruik van een soort van Tipparade, net als overigens Radio London. Maar ook Radio London sneden we vaak de pas af met nieuw materiaal.

Hoe werd de BOSS Top 50 samengesteld?

Soms deed ik dat zelf. Wanneer ik dacht dat een bepaalde plaat goed in het gehoor lag, zette ik die in de lijst. Aan echt onderzoek werd niet gedaan en nog steeds is research, naar mijn idee, de grootste vijand van de radio-industrie.

Jullie deelden dezelfde tender met Radio London. Konden jullie een beetje opschieten met de jongens van dat station?

In de ether waren we rivalen, maar daarbuiten waren we allemaal vrienden van elkaar. Als we weer eens vertraging hadden en in Harwich moesten wachten, gingen we lekker de pub in om met elkaar een biertje te drinken. De eerste keer dat ik bijvoorbeeld Tony Blackburn ontmoette. was op de tender. Dat was een heel rare ervaring, want ik luisterde altijd naar hem en hij was als een God voor mij.

De rivaliteit kwam ook tot uiting o het punt van de jingles. De jingles die jullie bij Swinging Radio England gebruikten, werden immers gestolen door Radio Caroline en Radio London ...

Wij waren het eerste station in Europa dat haar jingles kant en klaar had laten inzingen in Amerika. Bij Radio London leek het erop dat dit ook het geval was, alleen was het een bestaand pakket waarop de naam Radio London opnieuw ingezongen was. Bij Swinging Radio England maakten we gebruik van twee pakketten, hetgeen in die tijd voor een station dat nog slechts zes maanden in de ether was, echt uitonderlijk was. Tijdens de testuitzending waren we echter zo naïef het geheel uit te zenden, zonder er overheen te praten. De andere zendschepen lagen vlak bij ons en zowel bij Radio London als Radio Caroline hebben ze bij die test opgenomen. Gedurende de daarop volgende nacht is er hard gewerkt in de productiestudio's van beide stations. En de volgende dag al lieten ze de jingles in een nieuw jasje gestoken in hun programma's horen; nog voor wij met Swinging Radio England officieel waren gestart. Dat was nogal stom van ons, kan je wel zeggen.

Roger Day presenteert zijn programma op Radio Caroline International (1968)

Gary Stevens, een van de Amerikaanse topdeejay's uit die tijd, zond zijn programma's voor Swinging Radio England vanuit Amerika over op tape. Was er verder enige vorm van contact tussen hem en de jongens op het schip?

Nee, ik heb hem nooit ontmoet. We draaiden gewoon iedere keer een tape waarop het programma was opgenomen en het begon altijd standaard met: "Hi everybody, it's whatever day it was." Slechts een keer hebben we de verkeerde tape opgezet. Ik denk dat we toen een zondagse tape hebben uitgezonden op de dinsdag.

Eén van de deejays was Graham Gill, die uit Australië afkomstig was ...

Ja, dat was een prachtkerel. Een beetje meer op de achtergrond dan de rest van ons. Bovendien deed hij niet zo uitgebreid mee met alle grapjes, die we met elkaar aan boord uithaalden.

Een van de Amerikaanse deejays aan boord luisterde naar de naam van Boom-Boom-Brannigan. Wat weet je van hem?

Een complete idioot. Ik heb van horen en zeggen dat hij in Amerika is doodgeschoten. Ze dachten dat hij een gangster was. Hij was wel een fantastische en zeer bijzondere deejay.

Foto links: Roger Day live in actie op RNI

Er zijn legio verhalen over zeezenders die in gebreke bleven om de deejays hun gage te betalen. Zijn jullie gedurende die periode altijd op tijd betaald door de organisatie achter Swinging Radio England en Britain Radio?

Jazeker. Ik heb die verschrikkelijke verhalen zelf ook vaak genoeg gehoord van deejays die niet door de eigenaren werden betaald. Alleen de eigenaren van RNI zijn me nog geld schuldig. En ondanks het feit dat ik ook nog voor de grootste oplichter in radioland, Ronan O'Rahilly, heb gewerkt, kan ik stellen dat ik mijn geld altijd gekregen heb. Zelfs de eigenaren van Radio England hebben mij betaald. Mischien was ik wel zo lelijk, dat ze bij voorbaat geen risico wilden lopen en me dus maar betaalden.

Aan het eind van het eerste jaar besloten de eigenaren van Swinging Radio England, dat het station maar in het Nederlands moest gaan uitzenden. Op 3 november 1966 ging Swinging Radio England uit de lucht, en enkele dagen later, op 14 november, was er een nieuw station, Radio Dolfijn, dat zich op het Nederlandse publiek richtte. Wat vond jij daarvan?

Dat besluit vonden we absoluut verschrikkelijk. Op zekere dag kwam de tender langszij en we stonden op het dek van het zendschip. Johnnie Walker las ons toen een bericht voor uit de krant, waarin stond dat we een Nederlandstalig station zouden worden. Letterlijk gezegd zei Johnnie dat dit voor hem het einde was. Hij sprong direct op de tender en ging terug naar huis. Ik wens nog steeds dat ik op dat moment dezelfde beslissing had genomen. Johnnie was eerder op Radio Caroline te beluisteren dan ik zelf, de mazzelaar!

Zoals je zegt, ging je daarna aan de slag bij Radio Caroline. Heb je zelf bij dat station gesolliciteerd of hebben ze je gevraagd om voor ze komen te werken?

Nee, ik heb niet direct gesolliciteerd. Na de periode bij Radio England ben ik weer het club-circuit ingedoken. In juni 1967 kreeg een aantal van de zogenaamde superstars last van koudwatervrees. Ik kende de jongens bij Radio Caroline en zij kenden mij. Op een dag kwam ik thuis en toen vertelde mijn vader me dat Terry Bate van Radio Caroline had opgebeld met de vraag of ik terug wilde bellen. Terry zei niet echt dat ze juist achter mij aan zaten, maar kwam meer met de boodschap dat ze ontzettend op zoek waren naar iemand met de nodige radio-ervaring. Hij vroeg me wel wanneer ik eventueel zou kunnen beginnen. Ik heb "morgen" als antwoord gegeven en dus zei ik de clubeigenaar gedag met de mededeling dat ik weer naar een zendschip zou afreizen. Ik moet eerlijk zeggen, dat ik voorheen nooit op de MV Mi Amigo was geweest. We waren dan wel met de tender langszij geweest, maar we kregen nooit toestemming om aan boord te komen. Toen we die maal langszij kwamen was het een enorme ervaring. Ik dacht: "Jezus, ik ga voor het allermooiste radiostation ter wereld werken. Het was een magische ervaring, dat bleef voortduren tot mijn laatste dag bij het station. Er was iets speciaals met die boot. Het was een bepaald aura waarin je dacht te verblijven. Ik heb mijn leven lang nog nooit drugs gebruikt, maar het moet een soortgelijk gevoel zijn geweest. Er was iets speciaals dat gewoonweg niet nader valt te omschrijven.

Roger Day presenteert zijn programma op Radio Caroline International (1968)

Foto rechts: Demonstratie voor Vrije Radio in Hyde Park (1970)

Jij was bij de groep van deejays die met de uitzendingen doorging nadat de Marine Offences Act in augustus 1967 van kracht werd. Was er enig verschil tussen de bevoorrading voor en na die tijd?

Voordat de wet van kracht werd, hadden we een dagelijkse tender vanuit Engeland. Na de invoering werden we eens per week en soms eens per veertien dagen bevoorraad. De kleinere tender kwam vanuit Scheveningen, de andere met de grote voorraden vanuit IJmuiden. De grote was de Offshore I, nu de Trip Tender. De kleinere tender, de Offshore II, werd later de Eurotrip. Beide schepen bestaan anno 2001 nog steeds met als thuishaven Scheveningen. Ik heb altijd een voorkeur gegeven aan de grote tender, vooral wanneer het windkracht 10 was. Na de invoering raakten we ook wel eens zonder water en dan waren de omstandigheden niet zo aangenaam te noemen als voorheen. Ook hadden we in die tijd minder contact met de mensen aan land.

Ging je tot maart 1968 wel eens naar huis?

Eerst beslist niet, want we waren doodsbenauwd wat ze tegen ons zouden doen. Voor de Kerstdagen van 1967 is echt niemand de kant van Engeland op geweest, behalve Spangles Muldoon, die met een vissersboot richting de MV Mi Amigo kwam en met een roeiboot weer terug aan wal ging. Plotseling verscheen hij aan dek en we vroegen wie hij was en het enige dat hij zei was dat hij een nieuwe deejay was. We besloten dat het voor hem beter was om aan boord te blijven omdat hij geen paspoort bij zich had. Terugsturen was dus een beetje moeilijk. In ieder geval tot Kerstmis was niemand terug naar huis geweest, maar ik dacht: "Ik wil mijn familie zien en ik ga naar huis." Ik heb het vooraf aan niemand verteld. Ik heb mijn koffers gepakt en ben met de tender naar Nederland vertrokken. Vervolgens ben ik via Schiphol naar Heathrow gevlogen. Ik nam behoorlijk veel fanmail, die aan mij gericht was, mee naar Engeland.

In die dagen had ik behoorlijk lang haar en ik leek een beetje op een hedendaagse junkie. Toen ik langs de douane liep, werd ik uiteraard aangehouden. Dus liet ik mijn spullen nakijken. Ze openden daarbij ook de koffer met al de post gericht aan Roger Day en Radio Caroline, alles duidelijk leesbaar. De ambtenaar vroeg wat het allemaal was. "Brieven van vrienden" heb ik maar gezegd. De man keek me aan en zei toen dat hij eigenlijk zelf ook wel graag zo veel vrienden wilde die hem brieven schreven. Vervolgens deed hij de koffer dicht. Ik vroeg toen of dat alles was en kreeg als antwoord dat ze geen zin hadden om een zeezenderdeejay te arresteren. "Draai maar een plaat voor ons zodra je weer op het schip bent."

Naarmate de financiele problemen van het station groeiden, nam ook de invloed toe van directeur Philip Solomon. Solomon ging ook over het Ierse platenlabel Major Minor Records met groepen als de Dubliners, de Bachelors, Raymond Levefre en zijn Orkest, en de zanger David McWilliams. De deejays waren verplicht om die platen te pluggen met lange en irritante commercials. Was het niet moeilijk om daar niet bij in slaap te vallen?

Het was erg, ja. Laten we eerlijk zijn, ze hebben wat rotzooi via die maatschappij uitgebracht. Toen BBC Radio One van start ging, dacht ik dat we geen luisteraars zouden overhouden en dus draaide ik al die rotzooi voor zeven uur in de ochtend, zodat we na die klok van zevenen er lekker tegenaan konden gaan. Om Radio Caroline in de lucht te kunnen houden, had je die rotzooi wel nodig. Maar we zorgden er wel voor er niet te veel last van te hebben in de programma's. Aan de andere kant hadden ze ook prachtig materiaal uit Amerika op het label. Denk maar eens aan "Mony Mony" van Tommy James and the Shondells. Ik hield trouwens niet al te veel van de Dubliners, maar we moesten de plugplaten nu eenmaal draaien. En dan niet te vergeten al het materiaal van Andrew "Loog" Oldham's Immediate-label. De Small Faces, die hun tweede album op dat label uitbrachten, hadden ook wat geld in het station gestopt. Johnnie Walker heeft veel van die plugplaten overboord gegooid en is daar dan ook voor onder handen genomen door de leiding.

Foto links: Andy Archer en Roger Day in 1970

Er wordt vaak gesteld dat Ronan O'Rahilly in 1967 de controle over Radio Caroline verloor.

Philip Solomon, de man achter die verschrikkelijke muziek, was degene die het station overeind hield. We mochten de man destijds niet, omdat hij de spirit uit het station heeft gehaald. Ronan was en is altijd de drijvende kracht achter het station geweest. Ik hou van die kerel, nog steeds. Hij blijft mijn held, omdat hij met de komst van Radio Caroline het gezicht van de hele radio-industrie in Europa heeft veranderd. Natuurlijk is er door concurrenten, zoals zo vaak gebeurt, een donkere kant aan hem gegeven. Jammer genoeg kan hij niet met geld omgaan en dat is tevens jammer voor Radio Caroline. Ondanks dat beschikt hij wel over het verlangen om met radio bezig te zijn. Radio is pure business heden ten dage, en ik heb daar begrip voor. Maar aan de andere kant heeft radio niet meer het hart van vroeger, en dat maakt het juist weer zo slecht.

Roger Day presenteert zijn programma op Radio Luxembourg aan het eind van de jaren zestig

Is het volgens jou nog steeds mogelijk om weer een station op te starten waar een bepaalde kracht vanuit gaat?

Als we het geplande lange-golf-station op het eiland Man aan de praat kunnen krijgen, zullen we een rake klap gaan uitdelen. Men zegt dat het niet mogelijk is, maar het zal ons lukken. Ik weet niet hoe het gesteld is met de radio in Nederland is, maar de Britse radio — ik vloek zelden — is met een woord "kloten". Het is zo slecht dat ik niet eens meer luister. Ik hou niet van de Top-300 songs die ze draaien. Ik hou van de Corrs en ik mag ook graag luisteren naar Robbie Williams, maar zeker niet de hele dag. Dank je wel. Ik wil verrast worden door de radio en dat gebeurt al jaren niet meer. Met die opvatting heb ik misschien mijn loopbaan bij de Britse radio verknald, maar dat zal mij een zorg zijn.

De derde maart van 1969, de dag waarop de beide zendschepen van Caroline door de zeeslepers van Wijsmuller werden weggesleept omdat het bedrijf niet betaald was voor haar tender-services, kan een historische dag worden genoemd ...

Ik was met de ontbijtshow bezig. En zoals je misschien weet draaide ik meestal non-stop-muziek tot zes uur in de ochtend. Dit om de zender een beetje op te warmen, waarom is me nog steeds onduidelijk want die was altijd warm. Ik ging me onderhand scheren in de douche. Omdat we met zoveel man op een schip zaten, vond ik het handig om dat zo vroeg mogelijk in de ochtend te doen. Plotseling lag er een grote boot van de firma Wijsmuller langszij. Op zich was dat niet zo raar omdat deze maatschappij ons bevoorraadde met de Offshore I en de Offshore II. Deze maatschappij had in die tijd boten op alle wereldzeeën. Ze maakten geld door te luisteren naar de SOS-frequenties om daarna de betrokken schepen in nood te hulp te schieten. Zo slaagden ze erin vaak als eersten er bij te zijn. Het leek erdit keer op dat ze langszij kwamen omdat ze toevallig in de buurt waren en een praatje wildenm maken met de Nederlandse bemanning, die ook door de onderneming werd betaald en aan boord van de Caroline-schepen werd gezet.

Foto rechts: De bevoorrading van de MEBO II

Nederlanders staan bekend om hun humor. Eén van de knapen, die aan boord was gekomen, heette Harry en ik vroeg hem wat er aan de hand was. Hij zei: "Hé Engelsman we gaan jullie naar Japan verslepen." Ik dacht dat hij een grapje maakte en vertrok vervolgens richting de studio om me gereed te maken voor het live-gedeelte van mijn show. Niet veel later kwam de kapitein van de MV Mi Amigo echter samen met de kapitein van de sleepboot de studio binnen. Ik kreeg te horen dat ik precies vijf minuten de tijd had om de studio te ontruimen en de programma's stop te zetten. En daar heb ik waarschijnlijk de grootste fout van mijn leven gemaakt. Ik had ze gewoon de studio uit moeten sturen, omdat het daar hun plek niet was. Ik heb me op dat moment waarschijnlijk niet gerealiseerd hoe serieus de situatie was. Ik had de microfoon moeten openzetten en moeten vertellen dat we hulp nodig hadden en dat iemand vanaf land ons ter zijde zou moeten staan. Dat is precies wat ik had moeten doen. Natuurlijk gemakkelijk om dat nu zo te kunnen zeggen, maar ik heb het gewoon niet gedaan. Ik verliet simpelweg de studio en ze deden de deur op slot en dat betekende gewoon het einde van alles.

Denk je dat het achteraf iets had uitgemaakt?

Er was een knaap in Frinton die onze programma's constant beluisterde en ik denk dat hij zo de nodige contacten had en daarmee de mogelijkheid kon creëren om datgene wat er aan de hand was tot stoppen te brengen. Het duurde een behoorlijke tijd voordat het anker van de MV Mi Amigo was gekapt en dat had ons een marge kunnen geven. Opeens hadden we door dat het allemaal bloedserieus was. De directie had "gewoon" vergeten de rekeningen te betalen. Als ze het destijds wel hadden gedaan, dan denk ik nu dat Caroline als zeezender nog gewoon in de lucht was geweest. We werden weggesleept en voor een deejay is er niets erger dan op een boot te zitten waarvan de generator uit is, omdat dan de meeste apparatuur gewoonweg niet meer functioneert.

Roger Day presenteert zijn programma op Radio Luxembourg aan het eind van de jaren zestig

Op weg naar Amsterdam, bij de sluizen van IJmuiden, kwam een van de sluiswachters op me af met wanneer de zender zou terugkomen. Ik heb hem geantwoord dat dit zou gebeuren, zodra de rekeningen van Wijsmuller zouden zijn betaald. We hielden de moed erin, maar ik denk dat we wel beseften dat dit zeker niet meer zou gebeuren. We wisten wel dat de Britse regering, wanneer we eenmaal met de schepen in de haven waren, druk zou uitoefenen op de Nederlandse autoriteiten en dat we niet meer buitengaats zouden komen, wat we ook zouden proberen. Dat klopte ook en dus kregen we onze tickets voor het vliegtuig naar Engeland om naar huis te gaan. Het was het einde van de droom.

Het verhaal gaat dat je in die tijd beschikte over een Canadees paspoort ...

Nee, ik had nog steeds mijn oude, vertrouwde Britse paspoort met daarin die foto van mijn lelijke gezicht. Ik kreeg niet eens de kans om het uit te proberen en naar Engeland terug te gaan. We zaten toen dus in Nederland, hetgeen natuurlijk fantastisch was voor de 21-jarige vrijgezel die ik toen was. Nederland was een prachtig land om jong en ongebonden te zijn en ik kan je zeggen dat we er enorm van hebben genoten.

Foto links: Roger Day in het begin van zijn loopbaan als deejay

Je was weer vrij snel terug in de ether via Radio Luxembourg.

Toen Radio One eenmaal in de ether kwam, kregen ze in Luxemburg door dat ze luisteraars verloren. Ze huurden mij in van Caroline South en Tony Prince van Caroline North en probeerden er meer een swingend en hip station van te maken. Tenminste ze dachten dat ze dat wilden, maar ze gaven ons geen echte kans. Ze bleven ons maar vertellen, wat we moesten doen en wat we moesten laten. En dat na alle vrijheid die we op Radio Caroline hadden gehad, zelfs ondanks die verschrikkelijke plugplaten. Ik was daar dus snel weg, helemaal toen iemand mij vroeg om de Beach Boys Show door Europa te begeleiden. Als een raket was ik vertrokken. Waarschijnlijk ook een domme beslissing, want als ik bij Radio Luxembourg was gebleven had ik ooit een baan bij Radio One gekregen. Maar om dat soort dingen maakte ik me toen nog niet druk.

In dan, in 1970, was je ineens te horen op RNI. Waren de testprogramma's opgenomen in Zwitserland of kwamen ze vanaf het schip?

Zeker vanaf het schip. Ik heb nog steeds een kopie van de advertentie thuis uit de Record Mirror waarin de advertentie stond voor deejays voor een Europees radio station. Ik dacht meteen te weten wat het was. Ik solliciteerde en kreeg een brief terug van de eigenaren van Radio Nordsea International. Ze schreven dat ze al alles van me afwisten en dat ze van plan waren een radiostation op te starten. Nu moet je weten, dat ik in die tijd al door een aantal mensen was benaderd met plannen om Radio Caroline terug te brengen. Het had me allemaal het nodige geld gekost en ik geloofde er niet zo snel meer in. Meister en Bollier vroegen me echter naar Nederland te komen om ze daar te ontmoeten. Een paar dagen later ontving ik een reisticket en ik dat was eigenlijk een mooie binnenkomer. Ik kuste mijn vrouw vaarwel en reisde naar Nederland. De ontmoeting vond plaats in het Grand Hotel in Scheveningen, een hotel dat, denk ik, nu al lang niet meer bestaat. Ze vertelden me dat ze al een schip hadden met de nodige zenders erop. Ik heb ze toen verteld dat ik dat soort verhalen al wel eerder had gehoord.

Roger Day presenteert zijn programma op Radio Northsea International (1970)

Ze zeiden daarop, dat ze me de volgende dag mee zouden nemen naar het zendschip. We trokken die dag naar de Scheveningse haven en stapten op een boot richting het schip. Nog steeds geloofde ik het allemaal niet. Het was ontzettend mistig weer en een zendschip viel niet echt te ontdekken. Op een bepaald moment passeerden we het REM-eiland, met die grote mast erop en vervolgens het schip van Radio Veronica. Vooral dat laatste was er leuk, omdat ik er altijd naar had geluisterd. Plotseling kwam toen uit de mist die psychedelische boot te voorschijn en dacht: "Die gekken hebben het echt voor elkaar." Toen ik aan boord ging hebben ze me alles laten zien en hebben ze me gevraagd mee te helpen het station op te zetten en tot een succes te maken. Aan boord was een aantal Duitse deejays en ze wilden mij de Engelstalige service laten opzetten. Ik ben toen naar Engeland terug gegaan, heb al mijn familie en vrienden gedag gezegd, en ik was terug op weg naar zee!

Foto rechts: Roger Day aan de slag bij Fusion FM (2000)

Hoe was het tussen de Duitsers en de Britten, opnieuw een botsing van culturen?

Absoluut, meer dan tussen de Britten en de Amerikanen. Maar het ging wel. Ik ben iemand die eigenlijk met iedereen kan opschieten en het waren best wel aardige kerels. Ik begreep weliswaar niets van wat Hannibal allemaal zei en hij kon mij ook niet verstaan. Maar we tolereerden elkaar wel. Het was een vreemde mix en het duurde ook niet al te lang want de luisteraars wensten Engelse deejays.

Het afgelopen jaar deden weer verhalen de ronde over spionage-activiteiten van Meister en Bollier vanaf het schip. Heb jij daar ooit iets van gemerkt?

Ik ben er wel erg vaak over gebeld door journalisten, zelfs tot een paar jaar terug. Ik had een heleboel geld kunnen maken door het te bevestigen, maar het was er gewoon niet. Ik weet dat de achtergrond van beide Zwitsers niet bepaald brandschoon was en dat ze zeker bij bepaalde zaken betrokken zijn geweest, waar ik het niet mee eens was of ben. En als de dingen die men van ze verteld echt waar zijn, mogen ze van mij worden opgesloten. Maar, nogmaals, ik heb totaal geen bewijs van spionage-activiteiten aan boord van het zendschip. Er wordt gezegd dat er aan boord van de MEBO II kamers waren die niet toegankelijk waren. Diegene die dat zeggen zijn leugenaars. Ik ben ik elke ruimte aan boord van het schip geweest, zelfs die met alle korte-golf-apparatuur, en ik durf te zweren dat als er ook maar iets aan spionage-activiteiten was geweest, ik dat geweten en gezegd zou hebben.

In 1970 veranderde het schip van ligging en ging het voor anker voor de kust van het Engelse Clacton on Sea. Wat vond jij daarvan?

Een dom besluit. Ik heb nog geadviseerd om het niet te doen, maar men heeft mijn raad niet opgevolgd. Andy Archer en de rest van het team wilden terug naar de Britse kust. Ik heb ze verteld, dat de Britse regering me niet aanstond. Toch werd de tocht ondernomen. Dat betekende net alsof we dikke vingers richting de Britse regering opstaken en ons afvroegen wat men tegen ons ging ondernemen. Op het moment dat de overtocht werd gemaakt zat ik zelf thuis in Margate en ik dacht meteen dat het een dom besluit was en dat het tot grote moeilijkheden zou leiden, waarin ik achteraf gelijk kreeg.

Foto links: De MV Fredericia en MV Mi Amigo, opgelegd in de haven van Amsterdam (1968)

Enige tijd later veranderde RNI haar naam in Radio Caroline en begon een campagne om de Conservatieven te steunen bij de Britse verkiezingen van juni 1970. Hoe raakte Ronan O'Rahilly bij het station betrokken?

De Britse regering gaf opdracht ons te gaan storen, hetgeen een ondemocratische beslissing was. Dat was nog nooit eerder gebeurd, behalve tijdens de oorlog. Abnormaal, zelfs abnormaler dan de invoering van de Marine Offences Act zelf. Dat was al een van de meest ondemocratische beslissingen, die er ooit in Engeland zijn genomen. Maar dan ook nog eens proberen de muziek op de radio tot een eind te brengen! Het spel werd er alleen maar gemener door en met de verkiezingen voor de deur moesten we de luisteraars wel verzoeken om op de Conservatieven te gaan stemmen. Dus kwam Ronan aan boord en veranderde de naam in Radio Caroline en zette de juiste koers in. Dit was de eerste verkiezing in de Britse historie waarbij ook de 18-jarigen mochten stemmen. Die generatie gaf helemaal niets om economie. Zij wisten dat de regering hun radiostation middels de stoorzenders had weggenomen. Dus moesten we ze daar steeds aan herinneren met daarbij de boodschap dat ze op de Conservatieve Partij moesten gaan stemmen. Niemand heeft het ooit toegegeven, maar we hebben die verkiezingen daadwerkelijk beïnvloed. Het blijkt immers dat de verschuivingen in de keuzes in het zuiden van Engeland van daadwerkelijke invloed waren in de uiteindelijke uitslag, die in het voordeel uitviel van de Conservatieven.

Hoe hebben jullie dit gevierd?

Ik ging helemaal over de top. Ik ben ongelofelijk dronken geweest en de tender kwam langszij om een deel van het team eraf te halen. Dat was de dag na de verkiezingen en tevens de laatste keer dat ik aan boord was. Ik ging naar Spanje voor vakantie en toen ik terug kwam, was ik ontslagen.

De Roger Day Show op Radio Northsea International (1970)

Waarom werd je ontslagen?

Voornamelijk een politiek spelletje. We hadden een nieuwe programmaleider in de persoon van Larry Tremaine, een Amerikaan en ook nog een grote idioot. Ik heb al eerder verteld dat ik een eerlijk persoon ben en altijd de waarheid zeg. Als ik je een idioot vind, zeg ik dat ook hardop. Ik had dus de fout begaan om hem dat persoonlijk ook eens te zeggen. Ik vermoed dan ook dat hij door, had dat ik hem geen goede programmamaker vond. Dus moest hij wel zien me kwijt te raken. Toen ik uit Spanje terugkwam vroeg ik dus, wanneer ik terug moest aan boord. Hij vertelde me toen, dat het nooit meer zou gebeuren.

Bij de rechtszaak over de Lockerbie-affaire viel ook de naam van Bollier. Was je verrast over een zijn mogelijke betrokkenheid bij die aanslag op "Vlucht 103" in december 1988?

Ik ben er sowieso erg verbaasd over, dat iemand anderen zoiets kan aandoen. Ik weet niet of Bollier er bij betrokken was. Als het echt zo is, mag hij van mij in de hel verrotten. Het kan zo zijn. Er is weinig wat me eigenlijk nog verbaast.

Foto rechts: Roger Day (links) in gesprek met Paul Rusling van Music Mann (2001)

Tegenwoordig werk je voor de Fusion Group. Hoeveel stations zijn daar bij betrokken"?

Momenteel zijn er drie stations en we geloven nog steeds in de vorm van echte radio, "personality radio", hetgeen ons nu weer uniek maakt. We zijn nog niet zo lang bezig, maar we hopen de boel weer in de gunstige richting te kunnen draaien en wel richting échte radio. Momenteel ben ik zelf niet te beluisteren, maar ik ben wel van plan dat te veranderen omdat ik het radio maken voor mezelf erg mis. Ik heb er altijd van gehouden. Het is de mooiste baan die je kunt bedenken, een hobby waar je ook nog eens voor betaald wordt.

Hoe denk je over de automatisering binnen de radio-industrie?

Ik denk dat daar ook een einde aan komt. Ik hou van "live personality radio". Natuurlijk zijn computers mooie apparaten als ze voor het goede doel worden ingezet. Ze zijn zeker niet mijn vijand. De vijanden zijn diegenen die ze verkeerd programmeren. Wat de grote jongens de radio in Engeland hebben aangedaan? Wel, ze zouden naar buiten moeten worden gebracht en neergeschoten moeten worden.

Bestaat er een kans dat we je in de toekomst nog zullen horen via de lange-golf vanaf het Eiland Man?

Ik hoop het zeer zeker. De gedachte te kunnen werken voor een radiostation dat voor Europa gaat uitzenden, voelt zelfs beter dan seks. Als ik de microfoon aan boord van de Mi Amigo openzette, had ik altijd het gevoel een bepaalde kracht te hebben. Je had het gevoel meteen een sterke band te hebben met de luisteraar. Ik weet niet of veel mensen dit gevoel hadden, omdat ze het gewoon niet zeggen. Als je naar Blackburn en Walker luistert, weet je gewoon welke muziek ze mooi vinden. Tegenwoordig luister ik wel eens naar radiomakers en ik hoor ze dan zeggen: "Ik ga nu vijf op een rij draaien." Wat betekent dat eigenlijk? Niets! Ik ben nu 55 jaar oud en heb nog steeds dezelfde principes als toen ik met mijn radiowerk begon in 1966 en dat betekent dat ik nog steeds een rebel ben.

Op de geluidsfragmenten bij dit artikel rusten copyrights. Ze worden hier gebruikt volgens de regels van "fair use" en "academic quoting". Fotomateriaal © 2002 Freewave Archief, Martin van der Ven, Jan van Heeren, Hans Knot.