volume 6
juli 2003

De Gwin-box: vijftien uur luisterplezier

Bespreking van: "The Best of Gwinsound"

door Jelle Boonstra

Popradio is onverbrekelijk verbonden aan het fenomeen van de jingles. Een goed station moest en moet sterke jingles hebben om zijn naam en programma's herkenbaar te maken. Op dat punt speelde de Amerikaanse firma PAMS een historische rol. Maar, PAMS was niet de enige. Ook Gwinsound van Tom Gwin blies zijn partijtje mee op het jingle-front. De 28 jinglepakketten van dit eenmansbedrijf zijn nu door Ben Freedman verzameld op een twaalfdelige CD-box. Jelle Boonstra van het illustere "Genootschap Radiojingles en -tunes" luisterde er voor ons naar.

Gwin-sound. Het bedrijf is aanzienlijk minder bekend dan PAMS, de legendarische jinglefabriek uit Dallas, maar ligt creatief gezien toch op hetzelfde niveau. We hebben het over Gwin-sound, het eenmansmaatschappijtje van drummer Tom Gwin. De man begon zijn onderneming in 1965 zonder maar één dollarcent aan jingles. De eerste klant moest zelfs vooruit betalen, zodat Gwin daarmee een studio mee kon huren, inclusief muzikanten en een koortje. Het was een hele gok, maar die pakte goed uit — en wel om meerdere redenen.

Ten eerste was daar de muzikaliteit van Tom Gwin, die al jaren een veelgevraagde sessiemuzikant was bij PAMS en de andere jinglemaatschappijen: hij had dus in de keuken kunnen kijken. Een tweede belangrijke factor was zijn hechte en zakelijke verbond met jinglecomponist Tom Merriman, de duizendpoot die al sinds 1952 jingles schrijft. En dat nu — 51 jaar later — trouwens nog steeds doet. De Veronica-jingles uit The Power zijn bijvoorbeeld van zijn hand, net als de jingles van Radio Express en Winning Score, die de TROS zo'n massaal geluid gaven. Deze veteraan was het geheim achter het strakke geluid van Gwin-sound. Merriman schreef liefst 27 van de 28 Gwin-pakketten. De laatste werd gedaan door Euel Box, de schrijver van de Sonowaltz, die onder meer op Wonderful Radio London zo'n grote faam kreeg. Het wordt allemaal onthuld op de Gwin-box: maar liefst twaalf CD's met daarop alle Gwin-pakketten, veel van de resings, de specialities, instrumentale backing tracks en commercials.

Twee voor de prijs van één. De box werd uitgebracht door Ben Freedman, zelf ook een hartstochtelijk verzamelaar én de man achter de Jingle University. Freedman zit inmiddels ook al weer dertig jaar in het vak. Hij maakte onder meer jingles voor Radio Luxemburg. Een man dus met een goed ontwikkeld produceroor. Buitengewoon interessant is ook het interview dat Freedman had met Tom Gwin, de naamgever en grondlegger van de firma die nu gepensioneerd zijn dagen slijt onder de warme zon in Arizona. Drummen lukt allang niet meer, zegt Gwin: de reumatiek heeft zonder mededogen toegeslagen.

Eigenlijk biedt de Gwin-sound-box twee zaken voor de prijs van één: want naast de Gwin-pakketten zijn er ook vier CD's met CRC-pakketten in de box opgenomen. Dat is niet zo vreemd, want Tom Merriman was de oprichter van die maatschappij, het enige bedrijf dat er in slaagde om PAMS in z'n hoogtijdagen concurrentie aan te doen. En Tom Gwin drumde letterlijk op al die pakketten mee, en was ook nog CRC-technicus en producer. De box is dan ook opgedragen aan Tom Merriman (79). Dat is meer dan terecht, want bij Gwin-sound blijkt Merriman — de naamgever en grote man achter het legendarische TM — dus ook nog eens verantwoordelijk te zijn voor de jingles waarmee Radio Noordzee vlak na de start in 1970 zo'n goede sier maakte. Oorspronkelijk waren de betreffende jingles gemaakt voor WLOF in Orlando, maar op het demobandje van Gwin-sound — ze gingen als "series #9" het leven door — werd de stationsnaam eruit geknipt. Vervolgens liet Robbie Dale als gelegenheidsproducer een koortje van Nederlanders op de lege plekken "Radio Northsea" inzingen. "Dat deden ze niet slecht ook," zo oordelen Ben Freedman en Tom Gwin, die pas dit jaar van het bestaan van dit roemruchte pakket hoorden. Vroeger kwam je met dit soort jatwerk mooi weg, maar tegenwoordig is de wereld de "global village" geworden, die Marshal McLuhan destijds voorspelde, "De wereld heeft nu veel betere jingle-oren gekregen," zeggen ze.

Tom Gwin (links) in zijn studio tijdens een opnamepauze. Zangers (van links naar rechts: Judy Parma, Libba Weeks, Abby Holmes, Bob Biegler, Jim Clancey en Billy Ainsworth

Topkwaliteit. Uiteraard staan ook de RNI-versies op de CD's, net als het echte uit het origineel: op topkwaliteit allemaal. Verder is het genieten geblazen. Het geluid van Gwin-sound was zo strak als het maar wezen kon: geoliede trompetpartijen, voortreffelijke zang, goed drumwerk, natuurlijk verzorgd door Tom Gwin zelf, die destijds gold als een van de beste drummers in Dallas en ommelanden. Op alle paukenjingles die ooit door de jinglemaatschappijen werden gemaakt is hij te horen, want hij werd op z'n achttiende al paukenist bij het gerenommeerde Dallas Symphony Orchestra.

Dat Gwin-sound het niveau van PAMS kon evenaren had nog een andere reden. Gwin huurde de beste zangers, zoals Marv Shaw, Brian Beck, Jim Clancy en Abby Holmes in, die ook bij PAMS elke dag in koortjes zongen. Op het Radio-Noordzee-pakket is bijvoorbeeld Trella Hart te horen — bij PAMS bekend van haar snerpende stem in de Swiszle en Fun-n-n-n jingles. En, niet te vergeten, soulman Peyton Park: een blanke man, die zijn stem kon laten klinken als Ray Charles in zijn hoogtedagen. Wie van de "classic jingles" houdt die in de jaren zestig en zeventig vanuit Dallas de wereld in werden geslingerd, doet voor zichzelf een goede daad door deze prachtbox te kopen. Goedkoop is de box niet, maar de prijs valt wel te rechtvaardigen, gezien het absolute topwerk uit Dallas dat er op is verzameld.

Hiernaast valt een kort voorbeeld te beluisteren van het werk van Gwin-sound. De jingle-liefhebber zal het geluid niet onbekend voorkomen. Maar wie nog nooit het werk van Gwin-sound in zijn geheel heeft gehoord, doet zichzelf beslist tekort. Bovendien, wie naar deze prachtopnamen luistert, moet onder de indruk komen van de liefde voor jingles en de toewijding waarmee het allemaal is gemaakt. Het product van Ben Freedman valt zondermeer te vergelijken met de PAMS-box van Jon Wolfert, die vijf jaar geleden met algemeen genoegen werd ontvangen. De Gwin-box kost buiten de USA 130 dollar. Voor bestelinformatie en veel mooie Gwinsound-foto's: www.gwinsound.com.