volume 12
januari 2010

Het Duitse radiohandboek voor 2010

Bespreking van:

Michael Schmits en Wolf Siebel, Sender & Frequenzen 2010. Jahrbuch für weltweiten Rundfunkempfang. Baden Baden: Verlag für Technik und Handwerk GmbH, 2009 (ISBN 978-3-88180-684-8; 576 pagina's; geïllustreerd)

door Hans Knot

Het lijvige werk Sender & Frequenzen is zonder twijfel het handboek bij uitstek voor iedere DX'er die de Duitse taal ook maar enigszins machtig is. Afgelopen december vond Hans Knot de nieuwste editie in zijn brievenbus. In deze bespreking voert hij ons door meer dan vijfhonderd pagina's.

De 27e editie. Liefst 576 pagina's telt de nieuwste editie van de Duitstalige bijbel voor iedere radioliefhebber en DX'ers. De hele maand december had ik al uitgekeken naar deze prachtige jaarlijkse publicatie en gelukkig kwam hij ook dit jaar weer voor het nieuwe jaar in mijn brievenbus terecht. En zoals ieder jaar werd het pakketje direct uitgepakt om een eerste, zoals altijd goede, indruk te kunnen krijgen. Zoals gesteld is: Sender & Frequenzen 2010. Jahrbuch für weltweiten Rundfunkempfang een Duitstalige publicatie maar zelfs voor de niet goed onderlegde DX'er in dit taalgebied, is het boekwerk een genot om in huis te hebben om het daar door te kunnen spitten op weg naar andermaal nieuwe ontvangstresultaten.

Ook deze 27ste editie is weer samengesteld door Michael Schmitz en Wolf Siebel uit Duitsland. Ieder jaar, wanneer de nieuwe editie arriveert, blijkt het resultaat van hun werk nog weer beter te zijn dan de editie van het jaar daarvoor. Niet alleen slagen de redacteuren erin het boek weer optimaal van aanvullingen te voorzien; ze voegen steeds meer indexen toe en je komt informatie tegen waarop jezelf niet zou zijn gekomen bij het regelmatig scannen van de diverse radiobanden. Uiteraard is het me geheel duidelijk dat dit boek in eerste instantie geschreven is voor de radioliefhebbers in Duitstalige landen. Maar ook is het me duidelijk — en dat is mijn persoonlijke opinie — dat dit boek beter is dan de Engelstalige bijbel op radiogebied: The World Wide Radio and TV Handboek.

Een schat aan informatie. Natuurlijk kun je stellen dat dit een hoogstpersoonlijke mening is, die niet voor iedereen opgaat, maar ik wil je toch wat argumenten geven. Over alle stations, in meer dan tweehonderd landen, wordt de lezer in Sender & Frequenzen 2010 geïnformeerd hoe door de radiostations hun eventuele kortegolfzenders worden ingezet maar ook hun eventuele midden- en langegolfzenders. Als ik het boekwerk vergelijk met eerdere edities kan ook heel duidelijk gezien worden waarom de beide samenstellers jaarlijks met een nieuwe versie uitkomen: men volgt minutieus alle veranderingen in de wereld van de hedendaagse communicatie. Natuurlijk wisten ze niet in 1983, toen de eerste editie uitkwam, dat we anno 2009 zo intens het internet zouden gebruiken voor het maken van radio en zelfs televisie. Ook wist men toen nog niet dat het samenstellen van het boek en jaarlijks aanvullen een feest zou worden via de meest geavanceerde computerprogramma's. Inmiddels zijn deze vooruitgangen duidelijk te zien in de nieuwste uitgave.

Alle informatie die bijvoorbeeld de DX'er nodig heeft is handig samengevat in Sender & Frequenzen 2010 en omdat we in de tijd leven van het internet is bij de informatie uiteraard ook het e-mail-adres toegevoegd bij de stations uit meer dan tweehonderd landen. Natuurlijk ontbreken niet de gegevens of een station al dan niet via internet is te beluisteren en welke website men gebruikt. In hun boek hebben Schmitz en Siebel ook een warm hart voor de vrije radio. In een apart hoofdstuk besteden ze aandacht aan de vrije radiostations, in Duitsland nog altijd vallend onder de naam "Geheimsender."

Met interessante overzichten en hoofdstukken. Door het jaarboek bladerend, vind ik ondermeer een zeer goed overzicht van de verschillende frequentiebanden tussen de 150 kHz en de 30 MHz. Natuurlijk sommen beide auteurs niet alleen de namen op van de stations die hun zenders actief hebben, maar noemen zij ook het te gebruiken hoogste vermogen. Ook is er een speciaal hoofdstuk toegevoegd aan het boek, waarin beiden redacteurs, bijgestaan door een team van adviseurs, beschrijven hoe op een zo goed mogelijke manier de korte-golf kan worden beluisterd. Een groot deel van boek, van pagina 15 tot en met 306, beslaat een opsomming van de stations in meer dan tweehonderd landen, waarvan een heleboel onbekend zullen zijn bij diegenen die nooit naar de korte-golf luisteren.

Omdat het een Duitstalige publicatie is, hebben de samenstellers gemeend een duidelijk overzicht te moeten leveren van stations die hun programma's, waar dan ook ter wereld, in de Duitse taal uitzenden. Er zijn soortgelijke overzichten van stations die in het Engels, Frans, Russisch en Spaans uitzenden. Als ik kijk naar de uitgave van ongeveer twintig jaar geleden, dan moet ik helaas wel constateren dat steeds minder stations gebruik maken van de wereldtaal Esperanto. Drie kon ik er nog slechts vinden: RHC Havanna, CRI Beijing en Radio Vatikan. Ook dit jaar is er weer een aantal interessante hoofdstukken toegevoegd, zoals "Met Woodio FM Internet Radio de weg op," "Global turners, televisie en internet" en "Ontvangers en antennes." Het boek kost € 25,90. Alle verdere informatie inzake Sender & Frequenzen 2010 kun je vinden op de website van het Verlag für Technik und Handwerk.